Sa bawat segundo ng orasan, parang pumipintig ang kaba sa dibdib ni Ethan Cruz, isang 24-anyos na Physics major.
9:42 a.m. — halos isang oras na siyang late sa klase ng Advanced Theoretical Mathematics, ang pinaka-kinatatakutang subject sa unibersidad.
Habang nagmamadaling tumatakbo sa pasilyo, nanginginig ang mga kamay niya sa paghawak ng kanyang bag.
May mantsa ng kape ang polo niya, ang buhok ay parang dinaanan ng buhawi, at halos mawalan na siya ng hininga sa pag-akyat ng hagdan.
Pagdating niya sa silid, dahan-dahan niyang binuksan ang pinto — ngunit agad siyang sinalubong ng mga matang puno ng panunuri.
Tahimik ang lahat.
At sa gitna ng klasrum, nakatayo ang mahigpit at kilalang si Professor Alden Reyes, isang beteranong physicist na may reputasyong walang sinasanto pagdating sa disiplina.
“Mr. Cruz,” malamig nitong sabi, “may relo ka ba sa bahay?”
“Pasensya na po, sir. Naubusan ng—”
“Ng dahilan?” putol agad ni Professor Reyes. “Kung ganyan ka rin sa research, hindi ka aabot kahit sa basic physics.”
Natawa ang buong klase. Napayuko si Ethan, halatang nahihiya.
Ngunit bago pa siya makaupo, muling nagsalita ang propesor.
“Dahil sigurado akong handa ka naman kahit late, sagutin mo ito.
Paano mo mapapatunayan na ang zero ay katumbas ng one?”
Tahimik ang buong silid.
Lahat ng estudyante ay napatingin kay Ethan — alam nilang imposibleng tanong iyon.
Isang “impossible trick question” na paboritong gamitin ni Professor Reyes para ipahiya ang mga nahuhuling estudyante.
Ang Imposibleng Tanong
Sandaling natahimik si Ethan. Ramdam niya ang tibok ng puso sa kanyang tenga.
Pero sa halip na kabahan, ngumiti siya nang bahagya.
“Sir,” kalmado niyang sabi, “depende po sa kung anong universe natin pinag-uusapan.”
Napakunot ang noo ng propesor. “Anong ibig mong sabihin?”
Huminga nang malalim si Ethan, tumayo nang diretso, at lumapit sa whiteboard.
“Kung classical mathematics ang basehan natin, oo — imposibleng maging equal ang zero sa one.
Pero kung isasaalang-alang po natin ang quantum logic, may pagkakataong parehong totoo ang magkasalungat na estado.”
Sinimulan niyang gumuhit ng mga symbol sa board:
superposition states, wave functions, at entangled equations.
“In a quantum framework,” paliwanag niya, “the empty state (zero) can simultaneously hold potential existence (one).
In that sense, within a quantum dual state, zero and one can coexist as true.”
Tahimik ang klase.
Ang mga estudyanteng kanina’y natatawa, ngayo’y napatingin sa kanya na tila nakikinig sa isang lektura ng propesor.
Si Professor Reyes ay napakapit sa mesa, tila nagulat sa direksyon ng paliwanag.
“Mr. Cruz,” mahinahon niyang sabi, “you’re suggesting that our binary assumptions break down at a quantum level?”
“Exactly, sir,” sagot ni Ethan. “Because what we define as nothing might simply be something we cannot measure yet.”
Ang Estudyanteng Itinuring na Abnormal
Ang hindi alam ng klase — si Ethan ay hindi ordinaryong estudyante.
Noong bata pa siya, nakitaan na siya ng pambihirang kakayahan sa numbers.
Sa edad na labindalawa, nakagawa na siya ng sariling formula para sa gravitational mapping gamit lang ang papel at lapis.
Ngunit matapos ang isang laboratory accident sa senior high school — isang explosion sa physics lab na naging sanhi ng matinding pagkabingi sa kanyang kaliwang tainga — tila mas naging matalas ang kanyang perception.
Nakikita raw niya ang patterns ng equations hindi bilang simbolo, kundi parang mga imahe.
Simula noon, naging obsesyon niya ang paghahanap ng koneksyon sa pagitan ng quantum mechanics at logic paradoxes.
At ang ideya na “zero could equal one under quantum superposition” ay isa sa mga teoryang matagal na niyang pinag-aaralan — ngunit hindi pa niya kailanman ibinahagi, dahil baka pagtawanan lang siya.
Ngayon, sa harap ng klase, ito mismo ang ginamit niyang sandata laban sa kahihiyan.
Ang Katahimikan na Nagpabago ng Lahat
Matapos ang ilang minuto ng katahimikan, lumapit si Professor Reyes sa board at mahinang tumawa.
“I’ve been teaching for thirty years…
and this is the first time someone used quantum logic to challenge a mathematical constant.”
Naglakad ito palapit kay Ethan, itinapat ang mga mata.
“Mr. Cruz, late ka nga, pero ngayong araw na ‘to — you arrived exactly on time.”
Nagpalakpakan ang buong klase.
Ang mga estudyanteng dati’y tumatawa, ngayo’y nagbigay-galang.
Ang Simula ng Isang Prinsipyo
Ilang linggo matapos ang insidenteng iyon, inimbita si Ethan ng unibersidad na ipresenta ang kanyang ideya sa National Symposium for Advanced Physics.
Ang kanyang konsepto, tinawag na Cruz Equivalence Principle, ay nagsimula bilang biro ngunit kalaunan ay naging paksa ng diskusyon sa mga journal at physics forums.
Si Professor Reyes mismo ang naging tagasuporta niya.
“Minsan,” sabi nito sa panayam, “ang mga tanong na ginagamit natin para manlait ng estudyante —
ay siya palang magbubukas ng pintuan sa bagong kaalaman.”
At si Ethan, ang estudyanteng pinahiya dahil sa pagiging late, ay kalauna’y nakilala bilang pinakabatang Filipino researcher na naimbitahan sa International Quantum Logic Conference sa Geneva.
Ang Aral sa Likod ng Agham
Minsan, ang isang pagkahuli ay hindi kaparusahan — kundi pagkakataon para makarating sa tamang sandali.
At ang “imposibleng tanong” ay hindi palaging patibong, kundi paanyaya para mag-isip nang lampas sa limitasyon.
Si Ethan Cruz, na minsang pinagtawanan, ay ngayon ginagalang sa mundo ng agham.
At ang linyang minsan niyang binitiwan, ngayon ay nakaukit sa pintuan ng kanilang unibersidad:
